Szybciej z Pragi do Liberca? Nie tak szybko

Choć czeski system kolejowy nadal wydaje się pod wieloma względami wzorem do naśladowania dla Polski, stoi przed nim coraz więcej wyzwań. Trzeba jednocześnie przyznać, że w ostatnich latach nastąpiło wyraźne przyspieszenie inwestycji taborowych, w efekcie czego w przewozach dalekobieżnych i w wielu regionach można mówić wręcz o taborowej rewolucji. Czechy wyróżnia także dużo odważniejsze niż w przypadku większości państw członkowskich Unii Europejskiej podejście do liberalizacji rynku. Znacznie gorzej przedstawia się realizacja inwestycji w modernizację i rozbudowę sieci kolejowej. Kluczowe przedsięwzięcia, jak choćby projekty elektryfikacyjne, konwersja systemu zasilania 3 kV DC na 25 kV AC 50 Hz na kolejnych odcinkach, czy budowa pierwszych linii kolei dużych prędkości, są znacząco opóźnione.

Jak poinformował portal Zdopravy.cz, wszystko wskazuje na to, że do kolejnego wieloletniego opóźnienia dojdzie w przypadku pakietu inwestycji infrastrukturalnych, którego realizacja ma zapewnić szybkie połączenie kolejowe Liberca z Pragą. Przypomnijmy naszym czytelnikom, że liczący 107 tys. mieszkańców Liberec jest największym miastem w Republice Czeskiej pozbawionym bezpośrednich pociągów do Pragi, pomimo relatywnie niewielkiej odległości, jaka dzieli te miasta – w przypadku pokonania drogami szybkiego ruchu dystansu pomiędzy ich głównymi dworcami kolejowymi to tylko 105 kilometrów. Z tego powodu ciąg linii kolejowych, łączący stolicę kraju z Libercem, bywa określany mianem narodowej trasy wstydu. Podróż pociągami z przesiadką w Turnově zajmuje obecnie w większości przypadków 2 godziny i 31 minut.

Autobus szybszy niemal 1,5 godziny i… tańszy

Co ciekawe, obydwa pociągi pospieszne obsługuje przewoźnik Arriva vlaky, który wygrał przetargi m. in. na obsługę dalekobieżnych linii komunikacyjnych R14A oraz R21. Fatalny czas przejazdu wynika zarówno z relatywnie niskich prędkości szlakowych (nie przekraczają one 100 km/h), wspomnianej przesiadki w Turnově (trwa ona w najlepszym wypadku 10 minut) oraz znacznego wydłużenia przebiegu linii kolejowych między Pragą a Libercem względem linii prostej. Przebieg autostrady D10, która pokrywa większość korytarza drogowego łączącego rzeczone miasta, jest znacznie bardziej zbliżony do prostolinijnego. W efekcie czas przejazdu autobusu RegioJet pomiędzy między dworcem autobusowym Fügnerova-Blažkova w centrum Liberca a stacją metra Černý Most w Pradze (skąd do stacji przesiadkowej Florenc w ścisłym centrum czeskiej stolicy można dojechać w zaledwie 17 minut) wynosi zaledwie 1 godzinę i 5 minut.

Co więcej, autobusy RegioJet – pomimo dużego obłożenia – są przeważnie… tańsze. W szczycie jeżdżą co 30 minut, a niektóre kursy bywają bisowane. W październiku 2025 roku koszt przejazdu pociągiem w pełnej relacji wyniósł prawie 36 zł w przypadku zakupu biletu w systemie sprzedaży Arriva vlaky i jednocześnie niemal 52 zł w taryfie OneTicket (wspólny bilet, dostępny w kanałach sprzedaży Českých drah, czyli państwowego przewoźnika kolejowego). W przypadku autobusów ceny oscylują w godzinach szczytu w przedziale 25-28 zł, natomiast poza szczytem 18-21 zł – i to w piątek! Choć Správa železnic, czeski narodowy zarządca infrastruktury kolejowej, nie ma wpływu na politykę cenową przewoźników kolejowych, od lat przymierza się do zapewnienia znacznie lepszego czasu przejazdu pomiędzy Pragą a Libercem.

Pociągiem w 1 godzinę i 9 minut – najszybciej za 17 lat?

Plany te miały umożliwić przejazd pociągów pomiędzy dworcami głównymi w obu miastach w ramach planowanej linii komunikacyjnej Ex7 w 1 godzinę i 9 minut. Założono tu wykorzystanie zestawów push-pull Railjet, maksymalną prędkość rozkładową 200 km/h oraz takt 60-minutowy. W celu skrócenia trasy na fragmencie Praga – Mladá Boleslav miałby powstać dwa nowy odcinek, określany jako Bezděčínská spojka. Z kolei w Mladé Boleslavi powstałaby Všejanská spojka, umożliwiająca przelotową obsługę centrum miasta w rzeczonej relacji. Na fragmencie Mladá Boleslav – Turnov pociągi na wybranych odcinkach (często zbudowanych w nowym śladzie) miałyby przyspieszyć do 200 km/h. W celu poprawy przepustowości na części trasy powstałby także drugi tor. 


mat. pras. Správa železnic

Plany te zakładają także budowę obejścia Turnova (jednotorowego, ale za to na 200 km/h), czy kolejnych fragmentów w nowym śladzie, omijających istniejące, bardzo kręte. Oczywiście cała trasa zostałaby zelektryfikowana. Trzeba tu podkreślić, że dziś liberecki węzeł kolejowy jest największym w Czechach, przez który nie przebiega żadna zelektryfikowana trasa. Jeszcze do niedawna SŽ zakładała, że realizacja robót budowlanych w ramach przedsięwzięcia rozpocznie się w roku 2028 i potrwa 7 lat, co pozwoliłoby rozwiązać problem “narodowej trasy wstydu” do połowy kolejnej dekady. Na stronie internetowej projektu pojawił się jednak nowy termin rozpoczęcia budowy. Mówimy tu o… 2035 roku. Perspektywa zapewnienia akceptowalnego czasu przejazdu z Liberca do Pragi przesuwa się zatem na początek lat 40.



Trzeba jednocześnie podkreślić, że realizacja prac na fragmencie Praga – Mladá Boleslav planowana jest na lata 2028-2032. Jest to część większego projektu, zakładającego także modernizację magistrali kolejowej Nymburka – Lysá nad Labem wraz z budową trzeciego toru i podwyższeniem prędkości szlakowej do 160 km/h. Cała inwestycja pochłonie aż 56,4 mld CZK, co przy obecnych kursach walut odpowiada 9,87 mld zł. W efekcie realizacji przedsięwzięcia czas przejazdu z Pragi do Mladé Boleslavi skróci się z 1 godziny i 20 minut do zaledwie 40 minut w przypadku pociągów ekspresowych i 47 minut w przypadku pociągów pospiesznych. Musimy jednak mieć na uwadze scenariusz, w którym i ten projekt zostałby przesunięty w czasie.